Ανακοίνωση του 12ου Βαλκανικού Αναρχικού Φεστιβάλ Βιβλίου, Νόβι Σαντ (Σερβία)

★ Για τα Βαλκάνια των αγώνων και της αλληλεγγύης ★

// Ανακοίνωση των συμμετεχόντων/ουσών στο 12ο Βαλκανικό Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου στο Νόβι Σαντ

Μεταξύ 28 και 30 Σεπτέμβρη 2018, πολλά άτομα και συλλογικότητες του αναρχικού και αντιεξουσιαστικού κινήματος από τα Βαλκάνια και όχι μόνον συγκεντρωθήκαμε στο Νόβι Σαντ για το 12ο Βαλκανικό Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου. Καθώς προερχόμαστε από όλα τα Βαλκάνια μιλούσαμε πολλές γλώσσες, μεταξύ των οποίων σερβοκροατικά, ουγγρικά, ρουμάνικα, σλοβένικα, μακεδόνικα, βουλγάρικα, αλβανικά, ελληνικά και άλλα. Παρά τις διαφορετικές μας προελεύσεις, η συνάντησή μας επιβεβαίωσε ότι η κοινή μας γλώσσα είναι αυτή του αγώνα και της αλληλεγγύης.

Κατά τη διάρκεια των ημερών της συνάντησής μας, μοιραστήκαμε πολλές εμπειρίες αγώνα, επικαιροποιήσαμε και ελέγξαμε τις αναλύσεις μας και διατυπώσαμε συγκεκριμένες προτάσεις για το μέλλον των αγώνων μας. Μέσα από αυτή τη διαδικασία μπορέσαμε να αναγνωρίσουμε ορισμένες σταθερές και κοινά σε όλη την περιοχή γνωρίσματα των πολιτικών στρατηγικών των άρχουσων τάξεων, οι οποίες, για ακόμη μια φορά, χρησιμοποιούν τον εθνικισμό προκειμένου να σπείρουν διαχωρισμούς και διαιρέσεις και να διευκολύνουν την επίθεση εναντίον των καταπιεσμένων. Ταυτόχρονα, δημιουργείται ένας ψευτο-αντίπαλός τους (ο λαϊκιστικός εθνικισμός), ο οποίος προσποιείται πως αντιτίθεται στις πραγματικά καταστρεπτικές επιπτώσεις της καπιταλιστικής επίθεσης, ενώ στην πραγματικότητα απλώς προσφέρει στο παγκόσμιο κεφάλαιο μια αιματηρή διέξοδο για την αναδιάρθρωσή του.

Όπως συμβαίνει συνήθως, ο εθνικισμός πηγαίνει χέρι-χέρι με τον μιλιταρισμό, τον θρησκευτικό σκοταδισμό και την πατριαρχία. Όλα αυτά είναι επίσης εμφανή στο νέο κύμα εντάσεων μεταξύ διαφόρων κρατικών δυνάμεων και στην άνοδο του λαϊκιστικού εθνικισμού, π.χ. μεταξύ Κοσόβου και Σερβίας, στη Μακεδονία και στην Ελλάδα, στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, στην Κροατία κλπ. Ως απάντηση σε αυτές τις διχαστικές προσπάθειες των κυρίαρχων τάξεων, διατυπώθηκε η επείγουσα αναγκαιότητα συντονισμένων δράσεων και μιας καμπάνιας εναντίον του εθνικισμού, του μιλιταρισμού και ενάντια σε κάθε είδους διαίρεση μεταξύ των καταπιεσμένων. Αυτά μπορούν να επιτευχθούν μόνο μέσω κοινής κινητοποίησης των κοινωνικών δυνάμεων. Μια από τις επόμενες σημαντικές στιγμές κατά τις οποίες μπορούμε να δράσουμε με συγκεκριμένο τρόπο προς αυτόν τον στόχο θα είναι η κινητοποίηση εναντίον του «Lukovmarch» στη Σόφια της Βουλγαρίας, τον Φλεβάρη του 2019. Οι συμμετέχουσες και οι συμμετέχοντες στο Βαλκανικό Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου εκφράζουμε την πλήρη υποστήριξή μας στην προγραμματισμένη αντι-πορεία και καλούμε όλες και όλους είτε να διαδηλώσουν στη Σόφια είτε να οργανώσουν τοπικές αντιεθνικιστικές δράσεις. Πέραν αυτών, τονίζουμε τόσο την αποφασιστικότητά μας να προστατεύσουμε τις δομές μας από τις φασιστικές επιθέσεις όσο και τη δέσμευσή μας ότι καμία επίθεση δεν θα μείνει αναπάντητη.

Παράλληλα με τα παραπάνω, αναγνωρίζουμε ότι η επέκταση του παγκόσμιου καπιταλισμού φτάνει στα όρια που θέτει το γεγονός ότι ζούμε σε έναν πεπερασμένο πλανήτη. Ο καπιταλισμός, προκειμένου να αντισταθμίσει αυτούς τους περιορισμούς, δεν διστάζει να καταφύγει σε φονικές μεθόδους ευθείας λεηλασίας και ακραίας εκμετάλλευσης, συνήθως και ολοένα και περισσότερο με τη μορφή της επίθεσης τόσο ενάντια στα δικαιώματα των εργαζομένων όσο και ενάντια στο περιβάλλον. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι και τα Βαλκάνια έχουν δει, τα τελευταία χρόνια, την έκρηξη πολλών αγώνων ενάντια στην καπιταλιστική λεηλασία της φύσης. Αναφέρουμε μερικές μόνον περιπτώσεις: τα χρυσωρυχεία στη Χαλκιδική και στη Roşia Montană, τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα σε ποτάμια των Βαλκανίων, όπως στη Stara Planina στη Σερβία ή Mura στη Σλοβενία και στη Valbona στην Αλβανία, η εξόρυξη υδρογονανθράκων με τη μέθοδο fracking στη Ρουμανία και στη Βουλγαρία, τα έργα εξόρυξης ορυκτών καυσίμων σε όλη την Ελλάδα και στις αποκαλούμενες αποκλειστικές οικονομικές ζώνες από τοπικές εταιρείες και ενεργειακούς γίγαντες, όπως η Repsol, η Total, η ExxonMobil και η Edison. Τα παραπάνω αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα για το πώς ο εξορυκτισμός, υπό τη διεύθυνση κάποιων πολυεθνικών και με την κάλυψη των κρατικών κατασταλτικών και νομικών μηχανισμών, οικειοποιείται εκτάσεις στα Βαλκάνια, προσφέροντας ως αντάλλαγμα όχι μόνον ρύπανση, αλλά και καταστροφή των δικαιωμάτων των εργαζομένων και των κοινοτήτων.

Στην περιφέρεια του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος η λεηλασία και ο πόλεμος μετατρέπουν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού σε μετανάστ(ρι)ες και πρόσφυγες, μια διαδικασία που για εμάς, εδώ στα Βαλκάνια, δεν είναι ένα ζήτημα θεωρητικής ανάλυσης, αλλά και μια βιωμένη εμπειρία. Οι διαφορετικοί και ετερογενείς πληθυσμοί που αναζητούν έναν τόπο που να μπορούν να αποκαλέσουν «σπίτι», ώστε να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους, μπαίνουν στο στόχαστρο του κεφάλαιου και των πολιτικών του δομών: το κεφάλαιο τις/τους ενσωματώνει άμεσα στην καπιταλιστική οικονομία ως φθηνή εργασία, ενώ οι πολιτικές δομές τούς/τις χρησιμοποιούν ως αποδιοπομπαίους τράγους για να δικαιολογήσουν την αύξηση του κοινωνικού ελέγχου πάνω σε όλον τον πληθυσμό, την επιτήρηση και την καταστολή των ανταγωνιστικών τμημάτων της κοινωνίας, ενισχύοντας τη λαϊκιστική (ακρο)δεξιά και υπονομεύοντας την αλληλεγγύη μεταξύ των καταπιεσμένων.

Τρία χρόνια μετά την προσωρινή διαρραγή του μηχανισμού της Ευρώπης-Φρούριου, όλο και περισσότεροι/ες ρίχνονται στις φυλακές επειδή τόλμησαν να αντισταθούν στο καθεστώς απανθρωποποίησης στο οποίο υποβάλλονται. Περιπτώσεις όπως του Harmanli στη Βουλγαρία, της Μόριας στην Ελλάδα και του Röszke στην Ουγγαρία είναι απλά οι πιο γνωστές, καθώς καταδεικνύουν μια ευρύτερη διαδικασία καταστολής και ποινικοποίησης. Μέσα αυτής δεν στοχοποιούνται μόνον οι μετανάστ(ρι)ες, αλλά και η ιδέα και η πρακτική της διεθνικής πολιτικής αλληλεγγύης. Τώρα που τα βαλκανικά και τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν αποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τον έλεγχο των συνόρων τους, χρησιμοποιούνται τα πιο σιωπηλά, αλλά ταυτόχρονα πιο θανατηφόρα εργαλεία ποινικοποίησης και ρατσισμού προκειμένου να ωθήσουν τους ανθρώπους στο περιθώριο, συχνά υποχρεώνοντάς τους στην παρανομία και στις πιο ακραίες μορφές εκμετάλλευσης. Αναγνωρίζουμε ως απόλυτα αναγκαίο τον αγώνα ενάντια στο καθεστώς εξαίρεσης στο οποίο υποβάλλονται οι μετανάστ(ρι)ες και οι πρόσφυγες, ενάντια στο απάνθρωπο ευρωπαϊκό καθεστώς των συνόρων και των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Υποστηρίζουμε όλες τις δράσεις αλληλεγγύης ενάντια στην ποινικοποίηση της μετανάστευσης, ενάντια στα κέντρα κράτησης και στα «hot spots».

Το φετινό Βαλκανικό Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου φιλοξένησε επίσης μια συνάντηση συνδικαλιστικών πρωτοβουλιών βάσης από τα Βαλκάνια, κατά την οποία είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε τους πρόσφατους εργατικούς αγώνες στα ναυπηγεία στην Πούλα και τη Ριέκα την Κροατία, τους αγώνες των γυναικών στον υγειονομικό τομέα στο Κόσοβο, αγώνες σε αλυσίδες καφέ και σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, στον τομέα των logistics στη Βουλγαρία κλπ. Αναγνωρίζοντας τα κοινά σημεία των διαφόρων αγώνων και λαμβάνοντας, επιπλέον, υπόψη τη διασύνδεση του κεφαλαίου στα Βαλκάνια, συμφωνήθηκε η περαιτέρω ενίσχυση της αμοιβαίας υποστήριξης και ανταλλαγής πληροφοριών. Δημιουργήθηκε μια κοινή πλατφόρμα ανταλλαγής πληροφοριών και δρομολογήθηκαν συγκεκριμένα βήματα που ελπίζουμε να διευκολύνουν την αλληλεγγύη των εργαζομένων στα Βαλκάνια. Ο νέος δίαυλος επικοινωνίας θα διευκολύνει την αλληλεγγύη των εργαζομένων και θα επιτρέψει τον αποτελεσματικό συντονισμό άμεσων δράσεων στην περιοχή. Επιπλέον, οι αναρχοσυνδικαλιστικές και ριζοσπαστικές συνδικαλιστικές οργανώσεις βάσης που συναντήθηκαν επιβεβαίωσαν τη βούλησή τους να επικεντρωθούν στους αγώνες σε εργασιακούς χώρους, βοηθώντας τις εργαζόμενες και τους εργαζόμενους να αυτο-οργανωθούν, προπαγανδίζοντας επιπλέον τη διεθνή ταξική πάλη στα Βαλκάνια.

Τέλος, αποφασίσαμε ότι το 13ο Βαλκανικό Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου θα πραγματοποιηθεί σε έναν χρόνο, στη Σόφια της Βουλγαρίας. Το εκεί αντιεξουσιαστικό και αναρχικό κίνημα θα συναντηθεί προκειμένου να δημιουργήσει έναν χώρο για τη συνέχιση των αγώνων μας αλλά και προκειμένου να τιμήσει τα 100 χρόνια από την ίδρυση της αναρχικής ομοσπονδίας στη Βουλγαρία.

Ενάντια στον εθνικισμό και τον καπιταλισμό,
για τα Βαλκάνια των αγώνων και της αλληλεγγύης!
Κανένα όνομα δεν μας χωρίζει, κανένα έθνος δεν μας ενώνει!

Συμμετέχουσες και συμμετέχοντες στο 12ο Βαλκανικό Αναρχικό Φεστιβάλ Βιβλίου,
Novi Sad, 30 Σεπτέμβρη 2018