Κείμενο Ομάδας Βιβλιοθήκης Φάμπρικα Υφανέτ
Το κείμενο σε pdf.
Το χαρτί και το σαράκι
Ήταν στα μέσα του 2020, όταν οι δεκάδες στοίβες του έντυπου κινηματικού και αρχειακού υλικού της κατάληψης “Φάμπρικα Υφανέτ” έμοιασε να έβγαλαν φωνή. Η αντήχηση τους έφθασε στα αυτιά μας και σύντομα βρήκαν καινούργιες θέσεις σε ξεσκονισμένα ράφια, συλλογικοποιήθηκαν, δέθηκαν, όπως αντίστοιχα και εμείς μέσα από την ανασύσταση της ομάδας βιβλιοθήκης/βιβλιοπωλείου/κινηματικού αρχείου.
Η δομή αυτή υπάρχει στον χώρο της κατάληψης από το 2004 όμως η διαχείριση της έχει περάσει από πολλές διαφορετικές φάσεις. Άλλοτε περισσότερος και άλλοτε λιγότερος κόσμος έχει επωμισθεί το βάρος της λειτουργίας της με τις βασικές τις επιδιώξεις να παραμένουν οι ίδιες.
Ο ρόλος της δομής είναι κατά βάση η καταγραφή, η επεξεργασία και διακίνηση ριζοσπαστικού λόγου και η υποστήριξή αυτών των λειτουργιών μέσω των υπο-δομών δανειστικής βιβλιοθήκης, βιβλιοπωλείου και κινηματικού αρχείου. Συνεπώς οφείλουμε να ξεκινήσουμε την παρουσίαση της εξηγώντας την σημασία που έχει για εμάς ο έντυπος ριζοσπαστικός λόγος και η κυκλοφορία του, ιδιαίτερα μέσα από τον καταληψιακό χώρο της Φάμπρικας Υφανέτ, όπως και η μνήμη, δηλαδή η συλλογική μας μνήμη μέσα στη διαρκή κίνηση του κοινωνικού ανταγωνισμού.
Ο κοινωνικός ανταγωνισμός και εμείς
Ο κοινωνικός ανταγωνισμός είναι μια συνεχής διαδικασία που εξελίσσεται με διαρκώς μεταβαλλόμενο ρυθμό. Τα υποκείμενα που συνειδητά ή ασυνείδητα εμπλέκονται σε αυτόν στηρίζονται κατά βάση στην άμεσα βιωμένη εμπειρία τους ώστε να κατανοήσουν αυτή τη διαδικασία και την ιστορική της συνέχεια. Η άμεση εμπειρία του κάθε υποκειμένου, όμως, δε μπορεί παρά να είναι μερική λόγω της ιδιαίτερης κοινωνικής, χωρικής και χρονικής του θέσης και διαστρεβλωμένη από τα διάφορα ιδεολογήματα του καιρού τους. Συνεπώς, τα συμπεράσματα στα οποία οδηγεί συχνά αδυνατούν να δώσουν μια ερμηνεία αυτού του κόσμου που θα μπορούσε να λειτουργήσει προωθητικά στην υπόθεση του ξεπεράσματος του.
Από την άλλη, από την αυγή της ιστορίας οι άνθρωποι έχουν επιδείξει την τάση να καταγράφουν τις εμπειρίες τους, να τις επεξεργάζονται, να εξάγουν συμπεράσματα και να διακινούν τα αποτελέσματα αυτής της δουλειάς. Συγκεκριμένα, για την εποχή του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, έχουμε στη διάθεση μας καταγεγραμμένες εμπειρίες αμέτρητων κοινωνικών αγώνων, απόπειρες ανάλυσης του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί ο καπιταλισμός και ερμηνείας των αλλαγών που συμβαίνουν εντός του. Όλο αυτό το υλικό συνθέτει ένα μωσαϊκό που δεν μπορεί να ιδωθεί ξέχωρα από την ίδια την κίνηση ξεπεράσματος του καπιταλισμού όπως αυτή ξεδιπλώνεται μέσα στην ιστορία. Αντίθετα, θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως η διατήρηση της συλλογικής ταξικής μνήμης και η κριτική ριζοσπαστική θεωρία είναι απαραίτητα συστατικά στοιχεία αυτής της κίνησης.
Εμείς, από την πλευρά μας, δεν αντιμετωπίζουμε αυτόν τον πλούτο ως ένα μουσειακό έκθεμα ή ως πηγή ακαδημαϊκής έρευνας. Θεωρούμε πως η επεξεργασία και η διακίνηση του μπορούν να δώσουν ώθηση και στόχευση στους αγώνες που δίνουμε εδώ και τώρα ενώ ταυτόχρονα να διατηρούν ζωντανή την προοπτική ενός συνολικού ξεπεράσματος αυτού του κόσμου. Με άλλα λόγια, όσο καλύτερα μπορούμε να αντιληφθούμε τον τρόπο λειτουργίας του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, της θέση μας εντός του, και της ιστορικής του εξέλιξης, σε τόσο καλύτερη θέση θα είμαστε για να συμμετέχουμε στο ξεπέρασμα του.
Από την οργανική υλικότητα του χαρτιού στη δυναμική υλικότητα της κατάληψης
Η στέγαση σε μια κατάληψη όπως και ο αυτο- οργανωμένος και οριζόντιος χαρακτήρας του εγχειρήματος έχει σημασία. Για ένα εγχείρημα που θέλει να έχει διάρκεια στο χρόνο, η στέγαση σε μία κατάληψη φέρει ένα ρίσκο και συνδέει άρρηκτα την υπεράσπιση του εγχειρήματος με την υπεράσπιση της κατάληψης. Αυτή η σύνδεση, όμως, ανοίγει και νέες προοπτικές. Μία κατάληψη μπορεί να έχει πολλές λειτουργίες. Μία από αυτές, είναι η λειτουργία ως σημείο αναφοράς στον χώρο και στον χρόνο. Από το 2004, έχουν περάσει από την Υφανέτ άνθρωποι, ιδέες και κινήματα που μπορεί να μην συναντήθηκαν ποτέ λόγω της απόστασης τους στο χρόνο. Συνδέονται όμως, μέσα από τους κατειλημμένους χώρους του εργοστασίου καθώς κάθε τι που πέρασε μέσα από αυτούς διαμορφώθηκε από και διαμόρφωσε τον χαρακτήρα τους. Οι καταλήψεις μπορούν να αποτελέσουν την υλική διάσταση της ιστορικής μνήμης, της συνέχειας των αγώνων μας, της κυκλοφορίας της κριτικής ενάντια σε αυτόν τον κόσμο. Είναι λοιπόν το πιο φυσικό μέρος στο οποίο μπορεί να στεγαστεί μία δομή που επιδιώκει ακριβώς αυτό. Η εδαφικότητα του εγχειρήματος στον κατειλημμένο χώρο της Υφανέτ δημιουργεί σχέσεις και ανοίγει περάσματα.
Θέλουμε να ξεπεράσουμε τα ασφυκτικά στεγανά της διαχωρισμένης γνώσης από τα αφεντικά και τις νόρμες του κράτους. Θέλουμε να ξεπεράσουμε τις περιφράξεις του κεφαλαίου στην καθημερινή ζωή μας στην πόλη μέσα από την κατάληψη και την επανοικειοποίηση χώρων, ιδιαίτερα σε μια γενικότερη συγκυρία κρατικών εντολών, απαγορεύσεων, πειθαρχήσεων και τελεσιγράφων.
Κινηματικό βιβλιοπωλείο – Δανειστική Βιβλιοθήκη – Κινηματικό Αρχείο και άλλα παραφερνάλια
Η ομάδα βιβλιοθήκης διατηρεί ένα κινηματικό βιβλιοπωλείο που καθιστά τις ριζοσπαστικές (ελευθεριακές, αναρχικές, αυτόνομες) εκδόσεις όπως και τις έντυπες κυκλοφορίες συλλογικοτήτων προσβάσιμες και ορατές στον χώρο. Ταυτόχρονα, φιλοδοξεί να αποτελέσει τον κοινό τόπο συνάντησης και κυκλοφορίας ριζοσπαστικών, ανατρεπτικών, ελευθεριακών ιδεών, μέσω της διοργάνωσης εκδηλώσεων, βιβλιοπαρουσιάσεων, συζητήσεων, προβολών, εκθέσεων και της ταυτόχρονης επαφής και γνωριμίας της με συντροφικά εγχειρήματα, εκδόσεις και συλλογικότητες.
Η συνάντηση που προκύπτει από τον κοινό χώρο και χρόνο ανάλογων δράσεων θεωρούμε πως δύναται και μπορεί να οξύνει τον κοινωνικό ανταγωνισμό εν γένει.
Ένας ακόμη στόχος που έθεσε η νέα σύσταση της ομάδας βιβλιοθήκης είναι η επιθυμία δημιουργίας δομής συλλογικής αυτομόρφωσης πάνω σε θέματα που απορρέουν από την πολιτική-κινηματική ιστορία που είμαστε, αλλά και πάνω σε θέματα ευρύτερα του κοινωνικού ανταγωνισμού. Θεωρούμε πως η βιωμένη εμπειρία μιας συλλογικής αυτομόρφωσης μπορεί να αποτελέσει τομή στην κυρίαρχη ιδεολογία και τη διαχωρισμένη γνώση που αναπαράγεται από το κράτος και τα αφεντικά. Επιπλέον, η κίνηση ιδεών και θέσεων με διαλεκτικούς όρους στο εσωτερικό μιας ομάδας αυτομόρφωσης μπορεί να ανοίξει περάσματα στην θεωρητική αποτύπωση των πράξεων μας σε χρόνο ενεστώτα. Όσο μοναχική είναι η διαδικασία ανάγνωσης ενός βιβλίου τόσο οξύνεται και διευρύνεται η κατανόησή και η ερμηνεία του μέσα από συλλογικές συζητήσεις και στοχασμούς.
Σημαντικό ρόλο στην διαδικασία της συλλογικής- κινηματικής αυτομόρφωσης θεωρούμε πως μπορεί να συντελέσει και η πλούσια σε τίτλους και εκδόσεις από τις θεματικές (Πολιτική Θεωρία, Οικολογία, Χώρος-Πόλη, Φύλο, Πόλεμος-Γεωπολιτική, Μετανάστευση, Έθνος-Εθνικισμός, Εργασία-Ταξικοί Αγώνες, Φυλακές, Εκπαίδευση, Οικονομική Θεωρία, Ανθρωπολογία-Κοινωνιολογία, Ψυχολογία-Ιατρική, Θετικές Επιστήμες, Ιστορία, Ιστορία κινημάτων, Κόμικ, Τέχνη-Κριτική, Λογοτεχνία) δανειστική βιβλιοθήκη της δομής η οποία σκοπός μας είναι να ανανεώνεται συνεχώς από νέες εκδόσεις. Η δανειστική βιβλιοθήκη αποτελεί μια προβολή του ιστορικού λειτουργίας της αλλά και μια δέσμευση για συνέχιση της ύπαρξής της.
Ταυτόχρονα με τη λειτουργία του δανεισμού και της κυκλοφορίας του υλικού της προωθείται η ανθρώπινη επικοινωνία και γνωριμία αναμεταξύ μας καθώς η ευκαιρία για συζητήσεις που μπορεί να οδηγήσουν και στην περαιτέρω παρουσίαση ενός θέματος σε ανοιχτή εκδήλωση. Όση προσήλωση χρειάζεται μια καλά ταξινομημένη δανειστική βιβλιοθήκη, τόσο ζωηρό και προωθητικό είναι το μοίρασμα και η ορατότητα των περιεχομένων της μέσα από μια ανοιχτή και προσβάσιμη κινηματική βιβλιοθήκη.
Ένα εξίσου σημαντικό κομμάτι της δομής μας θέλουμε να αποτελέσει η επέκταση της υπο-δομής κινηματικού αρχείου. Η διατήρησης της μνήμης αλλά και η διατήρηση της υλικότητας των τεκμηρίων της αποτελούν για εμάς εξίσου σημαντικές διαδικασίες. Η υπο-δομή κινηματικού αρχείου συλλέγει, καταγράφει, ταξινομεί, εκθέτει και παρουσιάζει όλες εκείνες τις ψηφίδες του πολυποίκιλου ψηφιδωτού (συλλογικοτήτων, ομάδων, ατόμων) της ιστορίας των κινημάτων του κοινωνικού και ταξικού ανταγωνισμού. Θέλουμε αυτό το υλικό να λειτουργήσει ως η πρώτη ύλη για απόπειρες κινηματικής αντι-έρευνας πάνω στο παρελθόν των συλλογικών διεκδικήσεων και αγώνων. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να φέρουμε στο προσκήνιο εκείνες τις στιγμές και εκείνα τα θεωρητικά εργαλεία που θα μας εμπνεύσουν. Σε αυτήν την κατεύθυνση, σκοπεύουμε να εγκαταστήσουμε όλο αυτό το υλικό σε ένα ξεχωριστό χώρο στην κατάληψη Φάμπρικα Υφανέτ όπου θα είναι εύκολα προσβάσιμο και ορατό από όλα τα ενδιαφερόμενα υποκείμενα.
Is it the end or the beginning?
Η ομάδα βιβλιοθήκης, βιβλιοπωλείου, κινηματικού αρχείου, ενώ αποτελεί δομή εδαφικά ριζωμένη στον χώρο της κατάληψης Φάμπρικα Υφανέτ, οργανωτικά διατηρεί την αυτονομία της, λειτουργώντας σε εβδομαδιαία βάση με όλες τις αποφάσεις να λαμβάνονται από τη συνέλευσή της. Η δομή και όλες οι υπο-ομάδες της είναι ανοιχτή σε κόσμο που θέλει να συμμετέχει. Και δεν χάνει κάτι όποιο υποκείμενο ενδιαφέρεται να μας στείλει email στο vivlioyfanet@espiv.net ή να έρθει μια βόλτα από την Φάμπρικα Υφανέτ στην γωνία Ομήρου και Περδίκα, κάτω Τούμπα.
Άνοιξη 2021