Ανακοίνωση της Κοινότητας Κατάληψης Φάμπρικα Υφανέτ σχετικά με τα πρόσφατα σενάρια εκκένωσης

Την Δευτέρα 22/1 στις 6 το πρωί, δεκάδες συντρόφια και φίλες ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας για υπεράσπιση της Υφανέτ. Το κάλεσμα αυτό προέκυψε μετά από πληροφόρηση που είχαμε για επικείμενη αστυνομική επέμβαση με σκοπό την εκκένωση της κατάληψης.

Για άλλη μια φορά, τα τελευταία χρόνια, η κατάληψη της Υφανέτ επανέρχεται στις δημόσιες συζητήσεις περί αξιοποίησης. Δημοσιογράφοι και φυλλαδιάρχες, δήμαρχοι και αντιδήμαρχοι, ειδήμονες μεγαλοκαθηγητάδες και λοιποί λιγούρηδες, φαντασιώνονται καινούριες μπίζνες στο παλιό εργοστάσιο και τους τρέχουν τα σάλια. Τουλάχιστον δύο φορές τους τελευταίους μήνες τέθηκε το ζήτημα στο τραπέζι. Τον Σεπτέμβρη, στα πλαίσια διαβούλευσης για τους στάβλους στο Ντεπώ, που διοργανώθηκε από κλίκα influencers με τις ευλογίες της δημοτικής αρχής, η Υφανέτ παρουσιάστηκε ως ένα από τα επόμενα επενδυτικά πρότζεκτ. «Βρείτε εσείς τα φράγκα και θα ρίξουμε εμείς τις σάλτσες» συμφώνησαν οι αυλικοί με τον δήμαρχο. «Λίγο ιστορικότητα του κτηρίου, λίγο συμμετοχικός σχεδιασμός, λίγη δημιουργικότητα, λίγο αναβάθμιση της περιοχής και θα το χάψουν το παραμύθι οι κάτοικοι».

Άλλωστε η πόλη μας βρίσκεται σε επενδυτικό πυρετό. Η λειτουργία του Μετρό έχει ανοίξει την όρεξη σε τοπικές αρχές, κυβέρνηση και εργολάβους και όλοι ψάχνουν να βρουν το «νέο μεγάλο έργο» για να βάλουν το όνομα τους από κάτω. Πριν μερικές μέρες, το θέμα έκανε και πάλι την εμφάνιση του σε ρεπορτάζ της ΕΡΤ. Αυτή τη φορά, με αφορμή την επικείμενη κατεδάφιση του συγκροτήματος Αλυσίδα στην Παπαναστασίου, ο μεγαλοαρχιτέκτονας αντιδήμαρχος μάς μίλησε για τα «αποθέματα μνήμης» που διαθέτει η πόλη μας και πώς πρέπει να τα αξιοποιήσουμε. Μέσα σε αυτά συμπεριέλαβε και την Υφανέτ, ενημερώνοντας τους ενθουσιώδεις δημοσιογράφους ότι το υπουργείο πολιτισμού έχει αρχίσει πάλι να κινεί τις διαδικασίες. Πράγματι, απ’ όσο έχουμε πληροφορηθεί και εμείς, η διενέργεια προμελέτης για την αξιοποίηση του κτηρίου έχει τεθεί ως στόχος του υπουργείου για το τρέχον έτος.

«Αποθέματα μνήμης προς αξιοποίηση». Μάλιστα. Ένας πραγματικά γελοίος τρόπος να αντιλαμβάνεσαι την μνήμη. Σαν χρήματα που θα χρησιμοποιηθούν σε κάποια επένδυση. Δεν είναι βέβαια κάτι καινούριο, αλλά ο τρόπος που ξεδιπλώνεται το gentrification στις πόλεις μας. Η μνήμη και η ιστορία του κάθε κτηρίου, της κάθε γειτονιάς, έχουν μετατραπεί σε εμπόρευμα προς πώληση, σε αυτό που δίνει την προστιθέμενη αξία σε κάθε ανάπλαση. Η τουριστικοποίηση του Αθηναϊκού και Σαλονικιώτικου κέντρου γίνεται υποτίθεται για να αναδειχθεί η ιστορία τους – και να πουληθεί ακριβά σε χίπστερ και τουρίστες θα λέγαμε εμείς. Η μόνη ελπίδα για να κρατηθεί η μνήμη ζωντανή είναι τα φράγκα, η μόνη μνήμη που αξίζει να διασωθεί είναι αυτή που μπορεί να πουληθεί. Αναρωτιόμαστε λοιπόν, ποια είναι η μνήμη της Υφανέτ που θα ρίξουν στην αγορά; Θα είναι η μνήμη των εργατικών αγώνων της δεκαετίας του ’60; Όπου εκατοντάδες εργάτριες και εργάτες απήργησαν για μήνες , πριν το εργοστάσιο κλείσει και χάσουν τις δουλειές τους; Θα είναι μήπως η μνήμη της περιόδου όπου το κτήριο λειτουργούσε σαν μια αποθήκη όπου η κοινωνία πετούσε τους απόκληρούς της, τους αστέγους και τους φτωχούς χρήστες ουσιών; Θα είναι η μνήμη των τελευταίων 20 χρόνων, όπου εκατοντάδες άνθρωποι καλύπτουν αυτοοργανωμένα τις ανάγκες τους και αγωνίζονται ενάντια σε κάθε εξουσία; Ή απλά θα πουλήσουν «πρωτοποριακό αρχιτεκτονικό σχεδιασμό»; Δεν μπορούμε να ξέρουμε, αφού για όλα είναι ικανοί. Το μόνο για το οποίο είμαστε σίγουρες, είναι ότι η παρελθοντολαγνεία τους μαρτυρά την κατάντια τους. Ο πολιτισμός τους, δηλαδή ο πολιτισμός του εμπορεύματος και της κονόμας δεν μπορεί να υποσχεθεί τίποτα καινούριο και τίποτα ζωντανό. Για αυτό απλά ανακυκλώνουν το παρελθόν προκειμένου να το πουλήσουν σε νέο περιτύλιγμα.

Τους τρομάζουν λένε τα παλιά εργοστάσια, γιατί αποτελούν ένα «αστικό κενό». Ο τρόμος τους όμως, όπως και το κενό, είναι πιο υπαρξιακός. Μάθαν να οργανώνουν την πόλη και τις διαδρομές μας γύρω από το τρίπτυχο σπίτι – δουλειά – κατανάλωση. Οτιδήποτε σπάει αυτή τη γραμμικότητα, οτιδήποτε δεν μπορεί να αποφέρει φράγκα μοιάζει άχρηστο. Προς πώληση ή προς κατεδάφιση. Όταν μάλιστα στέκεται ενάντια στον κυρίαρχο πολιτισμό, όπως η κατάληψη Υφανέτ, τότε τους μοιάζει και εχθρικό. Έχουν διαλέξει πλευρά, έχουν πάρει ξεκάθαρη θέση. Το ίδιο και εμείς. Θα συνεχίζουμε να υπερασπιζόμαστε την Υφανέτ γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει να συνεχίσουν να υπάρχουν χώροι αυτοοργανωμένοι, όπου οι άνθρωποι συναντιούνται και δρουν ενάντια στον εκβιασμό της κερδοφορίας που καταστρέφει τις ζωές μας. Γιατί πιστεύουμε ότι πρέπει να συνεχίζουν να μπαίνουν αναχώματα στην επέλαση του εθνικισμού, του σεξισμού και της εκμετάλλευσης. Γιατί, σε αντίθεση με αυτούς, η δικιά μας πρόταση έρχεται από το μέλλον. Εδώ και τώρα παίρνουμε τις ζωές μας στα χέρια μας και χτίζουμε τις κοινότητες που ονειρευόμαστε, χωρίς να προσδοκούμε σωτήρες, δημιουργώντας σχέσεις μοιράσματος, χαριστικότητας και αλληλεγγύης. Όσοι πιστεύουν ότι σε αυτόν τον αγώνα είμαστε μόνες μας, όσοι φαντασιώνονται μπάτσους και επενδύσεις, θα εκπλαγούν. Αυτή η πόλη δεν είπε ακόμα την τελευταία της λέξη.